Wat zeg je als iemand het moeilijk heeft?

Wat zeg je tegen iemand die het moeilijk heeft? Iemand die net iemand heeft verloren, zijn baan kwijt is of ernstig ziek blijkt te zijn? Bijna als vanzelfsprekend zei ik dan altijd ‘sterkte’. En steeds vaker voel ik weerstand bij dat woord.

Wat is sterkte?
Hoezo wens ik iemand toe dat ie sterk zou moeten zijn? En wat is dan sterk? Tuurlijk, het gaat om de intentie en misschien bedoel ik wel dat iemand de kracht en het vertrouwen ervaart om dit te dragen. Met die intentie er achter klinkt het al beter. Maar kennelijk associeer ik ‘sterkte’ ook met: je groot houden, niet huilen, op de been blijven en doorgaan.

Collectief
Niet zo gek, vroeger werd er collectief waarderend gereageerd op iemand die emoties kon inhouden, bijvoorbeeld bij een uitvaart “ze was zo sterk, ze liet geen traan!”. En dáár voel ik dus weerstand bij. Emoties (lange tijd) onder controle houden is aantoonbaar ongezond, maar wie leert ons hoe het anders kan?

Liever zo
Als ik zelf in de shit zit, zou ik liever horen dat iemand me zachtheid en compassie toewenst. Iets liefdevols. Dat iemand zegt, “toe maar, huil maar uit, ik ben er voor je”. Niet: “wees maar flink”, maar “neem de tijd voor je verdriet. Sta stil bij wat er nu gebeurt”. Niet om er in te zwelgen met zelfmedelijden, maar om recht te doen aan dat wat is. Aan dat wat ervaren wil worden. Maar hoe zeg je dat in een apje of in een condoleance-rij? Het blijft zoeken naar de juiste woorden, maar ik leer ze wel te vinden. “Ik wens je zachtheid en geduld met jezelf en elkaar”, schreef ik onlangs aan een vriendin. Het lukt kennelijk niet in één kort woord, maar wie zegt dat dat zou moeten? Wat zeg jij als iemand het moeilijk heeft?