Zij kwetsen mij, dat doe ik niet zelf. Of toch?
Twee mensen staan voor een rood stoplicht. Persoon 1 is opgefokt, want komt te laat op het werk. Persoon 2 is relaxed ook al komt hij te laat.
Kun je het stoplicht verwijten dat de gestreste persoon zo reageert? Is het stoplicht er de oorzaak van dat de ander zo rustig blijft? Nee hè, dat zou niet logisch zijn. Het is immers gewoon een stoplicht, maar wel de trigger in het verhaal.
Wat nu als die trigger een persoon is? Dan wijs je wellicht wel naar die ander als oorzaak van jouw gevoel. Híj zou niet zo stom moeten doen, zíj had anders moeten reageren, zij kwetsen mij, dat doe ik niet zelf!
Kwetsbaar-heid
Even terug naar het stoplicht: de mate van stress wordt bepaald door de interne reactie van de persoon (en niet door het stoplicht). De gestreste persoon denkt bijvoorbeeld:
- "ik mag niet te laat komen"
- "nu wordt mijn chef vast boos"
- "ik heb ook altijd pech"
Misschien heeft deze persoon vervelende ervaringen met te laat komen, kan hij slecht tegen conflicten en is hij niet zo zeker van zichzelf. De relaxte persoon heeft andere ervaringen gehad, heeft meer zelfvertrouwen en denkt:
- "volgende keer toch iets eerder van huis gaan"
- "ik kan er nu niets meer aan veranderen"
- "kan ik mooi dit radio-interview afluisteren"
Zo ook met gedrag van anderen dat je triggert. Een opmerking, een blik, het kan hard binnenkomen. Je interne reactie, op basis van je eerdere ervaringen, zal ook hier verschil maken. Er is blijkbaar sprake van een bepaalde kwetsbaar-heid, wanneer je geraakt wordt (*):
Keuzemogelijkheid
Als je beseft dat het verschil in de eerste plaats in je eigen interne reactie zit, zou je er ook voor kunnen kiezen om daar eerst mee aan de slag te gaan wanneer iemand je triggert. Daar waar het probleem zit, zit immers ook (een groot deel van) de oplossing! Je herstelt het kwetsbare deel in jezelf en komt daardoor meer in je eigen kracht.
Verantwoordelijkheid nemen...als je durft
Dat vraagt wel om lef. Lef om de verantwoordelijkheid te nemen. Niet te verwarren met de schuld op je nemen of anderen vrijpleiten! Je neemt slechts de verantwoordelijkheid voor je eigen interne reactie.
Gelukkig hoeft dat met een milde methode als Emotional Freedom Techniques geen dramatisch gebeuren te zijn. Tenminste, als je daar voor kiest natuurlijk. Want het kan oh zo 'veilig en vertrouwd' zijn, dat mopperen op een partner, baas, vader/moeder, collega of.....een stoplicht.
Ps...
Mocht je nu denken, "ho, ho, hoe zit het dan met de rol van diegene die mij triggert, hoeft die er dan helemaal niets mee?" Lees dan dit artikel over feedback geven. Want ja, soms doen mensen vreselijk onhandige dingen of pijnlijke uitspraken en dat mag best gezegd worden. Ook dat is verantwoordelijkheid nemen.
(*) Kwetsbaarheid van nu heeft vaak te maken met kwetsuren uit het verleden. Mensen zijn als kind bijvoorbeeld gekwetst of afgewezen of te kort gekomen in iets waar ze behoefte aan hadden. Daar kunnen ze oprechte gevoelens van boosheid, verdriet en onmacht door hebben ervaren. Niet altijd worden die gevoelens herkend of geuit op die jonge leeftijd. Vergelijkbare situaties en personen in het heden kunnen dat oude, soms weggestopte gevoel oproepen. De onbewuste reactie van nu is dan die van het gekwetste kind van toen.
Als volwassene blijven wijzen naar de ander, boos of gekwetst blijven reageren, betekent dat net als toen, slachtoffer zijn in de situatie.